ÇALIŞMA ALANLARI

Dr. Kambiz Moheb Psikiyatri & Psikoterapi Merkezi

Yeme bozuklukları

Genel Bilgiler:

Yeme bozuklukları fiziksel sağlığı, düşünce, duygu ve hayatın önemli alanlarında işlevselliği olumsuz derecede etkileyen ciddi bir ruhsal bozukluktur. En sık görülen yeme bozuklukları; anoreksiya nervoza, bulimia nervoza ve tıkınırcasına yeme bozukluğudur.

Çoğu yeme bozukluğunda, hastalar kilo, vücut şekli ve yiyecek miktarına odaklanır ki bu durum tehlikeli yeme davranışlarına yol açar. Bu hastaların uygun beslenme alışkanlıkları olmadığından dolayı fiziksel sağlıkları tehlike altında olur. Yeme bozukluğu olan hastalarda kalp, sindirim sistemi, iskelelet ve kemik sistemi, diş ve ağız sağlığı sorunları çıkabilir. Yeme bozuklukları, her yaşta görülse de genellikle ergenlik ve genç erişkinlik dönemlerinde daha sık görülür.
Belirtiler:
Bu hastalıkların belirtilerin türüne göre değişebilir. Anoreksiya nervoza, bulimia nervoza ve tıkınırcasına yeme bozukluğu en sık görülen yeme bozukluklarıdır. Diğer yeme bozuklukları arasında ruminasyon bozukluğu ve kaçıngan / kısıtlayıcı yeme bozukluğu da yer alır.

Anoreksiya Nervoza:

Anoreksiya nervoza hastaları anormal derecede düşük vücut ağırlığı, kilo alma korkusu ve gerçekçi olmayan kilo ve beden algı bozukluğuna sahiptirler. Bu hastalık yaşamı tehdit edecek potansiyele sahip bir yeme bozukluğu türüdür. Anoreksiya nervoza hastalığı olan kişiler kilolarını ve dış görünüşlerini çok sık kontrol etme çabasında olurlar. Bu durum ise hastaların genel sağlığı ve günlük aktivitelerini önemli derecede etkiler.

Anoreksiya hastaları kalori alımlarını aşırı derecede kısıtlar, aşırı egzersiz yapar, laksatif veya diyet yardımcıları kullanır veya yemekten sonra kusarak kilo verme yöntemlerini kullanır. Kilo vermek için gösterilen çaba ve seçilen yöntemler çok ciddi ve tehlikeli olabilir, hastalar bazen zayıflıktan ve açlıktan dolayı ölebilir.

Bulimia Nervoza:

Bulimia nervoza de anoreksiya gibi ciddi, yaşamı tehdit eden bir yeme bozukluğu türüdür. Bulimia hastaları yeme miktarları üzerinde genellikle kontrol sağlayamaz ve aşırı yeme sonrası kusma atakları olur. Bulimiası olan hastalar gün içinde yemek yemeyi kısıtlar ve bu davranış biçimini genellikle fazla ve tıkanırcasına yemek yeme atakları takip eder.

Ataklarda genellikle hastalar kısa sürede çok miktarda yemek yer ve ardından alınan fazla kaloriden kurtulmak için sağlıksız yöntemlere başvurur. Bu hastalar kilo alma korkusu, fazla yemekten kaynaklı suçluluk, utanç nedeniyle kendilerini kusturma veya aşırı egzersiz yapmaya zorlayabilir yada laksatif kullanırlar.

Bulimia hastaları genellikle kilo ve vücudun dış görünüşü ile ilgilenir, algıladıkları kusurlar nedeniyle kendilerini ciddi ve sert bir biçimde yargılarlar. Bu hastalar normal kilolarda olabilir veya normalın biraz üstünde kiloya sahip olabilirler. Ancak kilo ve dış görünüşü ile ilgilenen herkes bulimia nervoza hastası değildir.

Tıkınırcasına yeme bozukluğu:

Tıkınırcasına yeme bozukluğunuz olduğunda, düzenli olarak çok fazla yemek yersiniz (tıkınırcasına yemek yersiniz) ve yemeğiniz üzerinde kontrol eksikliği hissedersiniz. Aç olmadığınızda bile hızlı yiyebilir veya istediğinizden daha fazla yiyebilirsiniz ve rahatsız edici derecede doyduktan sonra bile yemeye devam edebilirsiniz.

Hastalar, aşırı yemek sonrası suçluluk duygusuna sahip olabilirler. Bu durumu telafi etmek amaçlı aşırı egzersiz veya kusma davranışına başvurabilirler. Utanç, kızgınlık ve suçluluk duyguları gene de aşırı yeme davranışını tetkikler ve hastalar bir kısır döngünün içine girerler.

Hastalarda bu döngü en az haftada bir kez ortaya çıkabilir. Bu kişiler normal kilo, normalın üstü veya obezite düzeyinde kiloya sahip olabilir.

Kaçıngan/Kısıtlayıcı Yemek Yeme Bozukluğu:

Bu rahatsızlığa sahip olan kişiler yemeye ilgi duymadığından dolayı günlük ihtiyaçlarını karşılayacak kadar beslenemiyorlar. Genellike yemeklerin renk, koku ve tadından rahatsız olurlar. Bazen de yemeğin boğulmaya sebep olabileceği yada kilo artışına sebep olabileceğinden endişe duyarlar.

Çocuklarda kilo kaybı, kilo alamama ve beslenme bozukluğuna da sebep olabilir.

Ne zaman doktora görünmeli

BYeme bozukluğu olan hastalar bu bozukluğu tek başına yönetmekte veya üstesinden gelmekte zorlanabilir. Bu rahatsızlık hayatın bütün alanlarını ele geçirebilir bu sebepten dolayı tıbbi yardım almanız önem arz eder.